Նկարագիր. Նապաստակի մարմնի կառուցվածքը սլացիկ է և փխրուն: Նապաստակն ունի խիտ և փափուկ մորթի, երկար ականջներ, ամուր ետևի ոտքեր և երկար սեպաձև պոչ: Աչքերը կարմրա- շագանակագույն են: Նապաստակի լսողությունն ավելի լավ է զարգացած, քան հոտառությունն ու տեսողությունը: Նապաստակի վազքի արագությունը կարող է հասնել 80կմ/ժ –ի: Ունակ է անսպասելիորեն փոխել վազքի ուղղությունը և կտրուկ ցատկ կատարել: Ամռանը նապաստակի մորթու գույնը ունենում է մուգ դարչնագույն, շիկա-մոխրագույն կամ շագանակագույն երանգ, իսկ ձմռանը այն դառնում է ավելի բաց: Սպիտակամորթ նապաստակի մորթին է միայն ամբողջովին դառնում ճերմակ: Բոլոր տեսակի նապաստակների մոտ ականջների ծայրերի գույնը ամբողջ տարի սև է մնում:
Թագավորությունը. Կենդանիներ:
Ընտանիքը. Նապաստակներ:
Տիպը. Քորդավորներ:
Խումբը. Նապաստականմաններ:
Ցեղը. Նապաստակներ:
Ենթատեսակը. Գորշ նապաստակ:
Դասը. Կաթնասուններ:
Կյանքի տևողությունը. Վայրի բնության մեջ նապաստակի կյանքի տևողությունը 6 -15 տարի է:
Զանգվածը. 4-6 կգ, հազվադեպ մինչև 7կգ:
Երկարությունը. 68-70 սմ:
Ականջների երկարությունը. 9 – 15 սմ:
Տարածումը. Գորշ նապաստակը բնակվում է ամբոջ Եվրոպայում, Ասիայում, Ղազախստանում, Ալթայում, չի հանդիպում Իսպանիայում և Սկանդինավիայում: Նապաստակները բնակեցվել են նաև Ավստրալիայում, Ամերիկայում, Նոր Զելանդիայում: Այս կենդանիներին կարելի է հանդիպել տափաստաններում, անապատներում, անտառներում, ջունգլիներում և սավանաներում (խոտածածկ ու մացառոտ ընդարձակ տափաստան առանձին ծառատեսակներով):
Սնունդը. Նապաստակները սնվում են միայն բուսական սննդով: Ձմռանը ՝ թփերի և ծառերի արմատներով: Չեն հրաժարվում բանջարաբոստանային կուլտուրաներից: Գարնանը և ամռանը նապաստակների օրաբաժնի մեջ են մտնում երիտասարդ ճյուղեր, թփերի և ծառերի ծիլեր, տարբեր բույսերի տերևներ, երեքնուկներ (թիթեռնածաղիկների ընտանիքին պատկանող խոտաբույս), խատուտիկներ և այլ խոտեր:
Բազմացումը. Գորշ նապաստակի մոտ բազմացման շրջանը սկսվում է գարնան սկզբին: Նապաստակը տարվա ընթացքում մի քանի անգամ է բազմանում: Հղիության ընթացքը տևում է 42 օր: Յուրաքանչյուր անգամ ծնվում են 1-8 ձագեր: 2-3 շաբաթականից հետո ձագերը սկսում են սնվել խոտերով և դառնում ինքնուրույն:
Նապաստակի առանձնահատկությունները. Գորշ նապաստակները նախընտրում են ապրել առանձին: Նրանց ավելի հարմար է գիշերային կյանք վարել: Նապաստակը քթով դիպչելով բույսին՝ դիմացինին հաղորդում է իր գալստյան մասին: Նապաստակի ետևի ոտքերն ի ծնե անհամաչափ են: Չնայած նրան , որ նապաստակը սնվում է միայն բուսական սննդով, եղել են դեպքեր, երբ նրանք օգտագործել են թռչնի միս: Նրանք պատառոտում են որսի միսը իրենց թաթերով:
Նապաստակի տեսակները. Գանգրանման նապաստակ (բնակվում է Հնդկաստանում, Նեպալում և Չինաստանում), մանջուրյան նապաստակ (բնակվում է Պրիմորիայում, հյուսիսարևելյան Չինաստանում և Կորեայում), սևապոչ (կալիֆորնիական) նապաստակ (բնակվում է Մեքսիկայի և ԱՄՆ –ի տարածքներում), գանգուր (ракитник) նապաստակ (այս նապաստակի բնակության գոտին սահմանափակ է Իսպանիայի հյուսիս-արևմտյան Կանտաբրյան լեռների թփուտներով պատված կիսաանապատներում , տեսակը գտնվում է ոչնչացման եզրին և գրանցված է Իսպանիայի Կարմիր գրքում), դեղնավուն նապաստակ (բնակվում է մեքսիկական Տեուանտեպեկյան ծոցում), նապաստակ տոլայ (բնակվում է Ուզբեկստանում, Ղազախստանում, Չինաստանում, Մոնղոլիայում), չինական նապաստակ (բնակվում է Չինաստանի, Վիետնամի և Թայվանի բլրավետ տարածքներում), անթելոպային նապաստակ (բնակվում է ԱՄՆ –ի Արիզոնայի նահանգում և չորս մեքսիկական նահանգներում) , սպիտակավուն (беляк) նապաստակ (բնակվում է Ռուսաստանում, Հյուսիսային Եվրոպայում, Իռլանդիայում, Հարավային Ամերիկայում և աշխարհի այլ տարբեր պետություններում), բուշմենյան նապաստակ (բնակվում է գետի հովտում, որն անցնում է Կառուի, Հարավային Աֆրիկայի թփուտներով պատված կիսաանապատներով), ստևամազ նապաստակ (բնակվում է Պակիստանում, Բանգլադեշում, Հնդկաստանում, Բութանում, Մյանմայում, Նեպալում), նապաստակ ամամի (բնակվում է Ճապոնիայի Ամամի և Տոկունոսիմա կղզիներում), աֆրիկյան նապաստակ (հադիպում է Կենտրոնական Աֆրիկայի Հանրապետությունում, Անգոլայում, Ռուանդայում, Բուրունդիայում, Սուդանում), զոլավոր նապաստակ (բնակվում է Սումատրա կղզու Բարիսան լեռներում), անպոչ նապաստակ (բնակվում է Ալբերտայում, Սասկաչևանում, Մանիտոբայում, Օնտարիոյում, Բրիտանական Կոլումբիայում և Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում), ամերիկյան սպիտակ նապաստակ (բնակվում է Հյուսիսային Ամերիկայում):
Նապաստակի վարքը. Նապաստակները մշտապես նոր կացարանի փնտրտուքի մեջ են: Ձյան մեջ՝ ոչ մեծ խորությամբ փորած փոսը, ձմռան ընթացքում դառնում է նրանց ապաստանը: Նապաստակները կարողանում են հիանալի կերպով խառնել իրենց թողած հետքերը, որպեսզի շփոթեցնեն հետապնդողին: Երբ նապաստակը զգում է վտանգի մոտեցումը նա թաքնվում և անշարժանում է:

Նապաստակի որսը. Նապաստակի որսը տեղի է ունենում հետևյալ հիմնական եղանակներով` որսկան թռչուններով, որս հետապնդումով , որս բարակ (гончи) շների օգնությամբ , որս դարանից, որս հողածածկ տարածքներում (охота по чернотропу), որս հանգույցով (օղակով) , ձմռանը նապաստակի որս արահետով, որս մոտեցումով, որս լապտերով: Որսորդի հագուստը պետք է լինի շատ տաք, չսահմանափակի շարժումները և առհասարակ չպետք է խանգարի որսորդին հրացանն օգտագործելիս: Նապաստակին որսում են մսի և մորթու համար:

Նապաստակի մսի սննդային արժեքը և քիմիական բաղադրությունը 100գ մթերքում